بارزانی: لە شەڕ خراپتر ئەوەیە مرۆڤ بكەوێتە بن حوكمی دیكتاتۆرییەت

بارزانی: لە شەڕ خراپتر ئەوەیە مرۆڤ بكەوێتە بن حوكمی دیكتاتۆرییەت

10 ئەیلول 2012

لە مەراسیمی 51 ساڵەی بەرپابوونی شۆڕشی مەزنی ئەیلوول، مسعود بارزانی وتارێكی پێشكەشكرد، ئەمە دەقەكەیەتی:

بەناوی خوای گەورە و میهرەبان

میوانە بەڕێزەكان

ئامادەبووانی بەڕێز

هەموو لایەكتان بەخێر بێن، سەرچاوان

ئیمڕۆ یادی 51 ساڵەی شۆڕشی مەزنی ئەیلوول دەكەینەوە، شۆڕشی نەتەوەیی و شۆڕشی سەرتاسەری، شۆڕشی ئەیلوول، شۆڕشی هەموو گەلی كوردستان بوو

، شۆڕشی یەك حزب و یەك لایەن نەبوو، بەڵام شەرەفی سەركردایەتی و رابەرایەتی ئەو شۆڕشە بەر پارتی كەوت، بەسەرۆكایەتی بارزانیی نەمر، كە ئەمە شەرەفێكی گەورەیە و شانازی پێوە دەكەین هەتا هەتایە.

بەم بۆنەیەوە پێش هەموو شتێك سڵاوی گەرم دەنێرم بۆ هەموو ئەو تێكۆشەرانەی كە بەشداربوون لە شۆڕشی ئەیلوول و سەری رێز و نەوازش دادەنوێنین بۆ گیانی پاكی شەهیدانی شۆڕشی ئەیلوول و هەموو شەهیدانی بزاڤی رزگاریخوازی كوردستان.

شۆڕشی ئەیلوول تەنیا شۆڕشێك نەبوو دژی دیكتاتۆرییەت، شۆڕشێك بوو، بەڵێ دژی دیكتاتۆرییەت، بەڵام لە هەمانكاتیشدا دژی نائومێدی، دژی هەموو دابونەریتێكی نەگونجاو، گەورەترین دەسكەوت بەلای منەوە لە شۆڕشی ئەیلوول ئەوە بوو، كە تاكی كوردی دروستكرد. مێژوویەكی تازەی دروستكرد، گەنجانێكی دروستكرد كە بڕوایان بە خۆیان بێ، تا شۆڕشی ئەیلوول، كەم تاكی كورد هەبوو

هەست بە كەمایەتی نەكات بەرامبەر بە خەڵكیتر، بەڵام دوای شۆڕشی ئەیلوول هەموو تاكێكی كورد لە هەموو كوردستان بڕوایەكی وای بەخۆی پەیدا كرد، كە بووە جێگەی ئومێدێكی زۆر زۆر گەورە و دەسكەوتی گەورەیشی بەدواوە هات، بەلای منەوە ئەمە بوو شۆڕشی زۆر گەورە.

دوای ئەوە شۆڕشێكی گەورە بوو لەڕووی چاكسازی كۆمەڵایەتیەوە، زۆر دابونەریتی ناڕێك و نەگونجاو هەبوون، كە شۆڕشی ئەیلوول نەیهێشت، ئەمەی نەهێشت لە ناو كۆمەڵگەی كوردەواریدا، ئەمەش دەسكەوتێكی زۆر گەورە بوو.

بە حەق شۆڕشی ئەیلوول دایكە بۆ هەموو شۆڕشەكانی كە دوای ئەوە دەستیان پێكرد، شۆڕشی ئەیلوول ئومێدی دا بە هەموو خەڵكی كوردستان، شۆڕشێك بوو پڕ لە پاك و خاوێنی، شۆڕشێك بوو پڕ لە مەردایەتی، بەدرێژایی شۆڕشی ئەیلوول كارێكی دژ بە یاسا ئەنجامنەدرا، یەك دیل نەكوژرا، كارێكی تیرۆریستی یا تیرۆری نەكرا لە هیچ كوێیەك نە لەناو عێراق و نە لە دەرەوەی عێراق، هەر چەند زۆر ئاسان بوو بۆ ئێمە بتوانین زۆر شت بكەین، بەڵام شەڕێكی مەردانەمان كرد لە یاسای نێودەوڵەتی لامان نەدا، لە هەموویشی گرنگتر بە حیكمەتی بارزانیی و هاوڕێیانی رێگە نەدرا ببێ بە شەڕی دوو نەتەوە، ببێ بە شەڕی كورد و عەرەب، كە ئەمەش سەركەوتنێكی زۆر گەورە بوو.

حیكمەتی سەركردایەتی شۆڕش لە دروشمەكەیدا، دروشمی مەركەزی شۆڕشی ئەیلوولدا بە دەردەكەوێ، كە دەڵێ: دیموكراتی بۆ عێراق و ئەو سەردەمە ئۆتۆنۆمی بۆ كوردستان، زۆر راستە، لە عێراق یا لە هەر وڵاتێك ئەگەر رژێمێكی دیموكراتی نەبێ، هیچ گرفتێكی ئەو وڵاتە چارەسەر ناكرێ.

ئەمڕۆش عێراق پێویستی بەو دیموكراتیە هەیە، چونكە ئەو دیموكراتیەی كە پێویستە، بەداخەوە هێشتا نەچەسپاوە، ئەو سەردەمە دروشمی مەركەزی شۆڕشی ئەیلوول ئەوە بوو هەروەكو باسم كرد، دیموكراتی بۆ عێراق و ئۆتۆنۆمی بۆ كوردستان، بەڵام دوای قوربانیدانێكی زۆر، چەند قوربانی ئێمە گەورەتر بوو، ئەوەندە داواكاری كورد زیاتر بوو، كە مافێكی سرووشتی ئێمەیە، بەڵام چۆن دەكرێت دوای ئەنفال و كیمیاباران و وێرانكردنی هەرچی دێهاتی كوردستانە، هێشتا ئەمڕۆش كەسانێك هەبن پێیانوابێ، دەبێ كورد ئازاد نەبێ، دەبێ كورد خاوەنی بڕیاری خۆی نەبێ، ئەمە لای من سەیرە!

بەڕێزان....

عێراق لە دوو نەتەوەی سەرەكی پێكهاتووە، لەگەڵ رێزم بۆ هەموو نەتەوەكانی تر كە پێكەوە دەژین و برای یەكترین، بەڵام هەر لە دوای جەنگی یەكەمی جیهانی، كە دەوڵەتی تازەی عێراق دامەزرا، لەسەر ئەو بنەمایە دامەزرا، كە كورد و عەرەب شەریكن لەم وڵاتەدا، بەڵام دەوڵەتی عێراق هیچ ئیلتیزامێكی نەكرد، بۆیە نە عێراق بووە دەوڵەت و نەكوردیش ئیسراحەتی كرد.

ئێمە ئومێدێكی زۆرمان پەیدا كرد دوای رووخانی رژێم، كە هەموو دەزانن كورد چ رۆڵێكی سەرەكی بینی لە رووخاندنی رژێمی دیكتاتۆری، دوای ئەوەی كە دەستوورێكی رێكوپێك، من ناڵێم بێ كەموكوڕییە، بەڵام تاڕادەیەكی زۆر دەستورێكی رێكوپێك پەسەند كرا بۆ عێراق، ئەم دەستوورە بوو بەهۆی ئەوەی ئێمە پێكەوە بژین و پێكەوە لە عێراقی تازەدا، عێراقی تازە دروست بكەین.

مێژووی هەموو وڵاتانی تر، نەتەوەكانی تر پیشانماندەدات، نە دابەشكردنی بە زۆر سەردەگرێ، نە پێكەوەژیانی بە زۆر سەردەگرێ، گەلی كوردستان خۆی بڕیاریداوە، كە ئێمە پێكەوە لەگەڵ براكانی ترمان لە عێراقی تازەدا پێكەوە دەبین، بەڵام بەمەرجێك كە عێراق خاوەنی ئەم دەستوورە بێت، كە ئێستا هەیەتی و بەداخەوە ئیلتیزامی پێناكرێ، ئەم دەستوورە وایكردووە ئێمە ئەو بڕیارە بدەین، ئەگەر ئەو دەستوورە نەبێ، بڕیاری ئێمەش، ئەو بڕیارە نابێ، كە من دەڵێم: بڕیاری ئێمە، مەبەستم بڕیاری گەلی كوردستانە، من ئەو مافە بەخۆم دەدەم بەناوی گەلی كوردستان قسە بكەم، چونكە گەلی كوردستان ئەو بڕوایەی بە من داوە.

ئێمە لەگەڵ عێراقێكی دیموكراتی، فرەلایەنین، عێراقێك بۆنی دیكتاتۆرییەتی لێ نەیێت، لەمەودوا ئێمە لەگەڵ هەموو لایەنە عێراقیەكان تێدەكۆشین دەبێ دەستووری عێراق بچەسپێێ، دەبێ عێراقی تازە هی هەمووان بێ، دەبێ شەراكەتی هەموو لایەنەكان بەكردەیی خۆی ببینێتەوە لە حكوومەتی تازەدا، بەهیچ شێوەیەك باوەڕناكەم هیچ لایەنێكی عێراقی رازی بێ تاكە كەسێك یان تاكە لایەنێك ماف بەخۆی بدات تەنیا بڕیار بدات.

ئێمە ئامادەین هەموو گرفتەكان بەپێی دەستوور چارەسەر بكەین، بەڵام ئەگەر كەسێك وا بیر بكاتەوە، دەتوانێ بە زۆر شت لە سەر كوردستان فەرز بكات، كەسێك وا بیر بكاتەوە بە كەڵەگایەتی دەتوانێ دەسكەوتەكان لە كوردستان بسێنێتەوە، ئەمە مەحاڵە، من دەزانم خراپترین شت شەڕە، ئەوەی بیری لێناكەینەوە شەڕە، بەڵام لەشەڕ خراپتر ئەوەیە مرۆڤ بكەوێتە بن حكوومی دیكتاتۆرییەت.

ئێمە هەنگاو بەرەو برایەتی دەنێین، هەنگاو بەرەو ئاشتی دەنێین، ئێمە هەنگاو دەنێین بەرەو عێراقێكی دیموكراتی لەگەڵ هەموو لایەنەكان پێكەوە بین، هیچ شتێكی شەخسیم لەگەڵ هیچ لایەنێكدا نییە، بەڵام مەحاڵە ئێمە قبوڵ بكەین كەسێك دەست بۆ ئەم دەسكەوتانەی هەرێمی كوردستان درێژ بكات یا پێیوابێ بە دروستكردنی بارەگایەكی تازەی سەربازی و یا جوڵاندنی هێزی سەربازی دەتوانێ كاریگەری لەسەر ئەم ڕەوشە بكات. ئەمە خەیاڵە. پێموایە دەبێ زیاتر ئاقڵانە رەفتار بكرێ و ئاقڵانە بیر بكرێتەوە، چونكە بە شەڕ هیچ كێشەیەك چارەسەر نەكراوە و چارەسەر نابێ.

ئێمە وەكو كورد، وەكو كورد لەهەموو پارچەیەك، زەمانی ئەوە چووە ئێمە هێرشبەر بین، یا بیر لە شەڕ بكەینەوە، بەڵام ئێمە دەبێ ئامادە بین بۆ ئەوەی بەرگری لە خۆمان بكەین، زەمانی شەڕ نەماوە و زەمانی دیالۆگە، زەمانی مەنتیقە، زەمانی لێتێگەیشتنە، زەمانی رێز لەیەكتر گرتنە، ئێمە ئومێدەوارین هەم لە كوردستانی عێراق و لە هەموو پارچەكانی دیكەیش هەموو گرفتەكانی گەلی كورد لەگەڵ ئەو برایانەی كە پێكەوە دەژین لە نەتەوەكانی تر چ عەرەب چ تورك چ فارس بەڕێز لەیەكتر گرتن بەدیالۆگ بگەین بە چارەسەر بۆ ئەو هەموو گرفتانە.

ئەمڕۆش بابەتی گەرم، بابەتی رەوشی سوریایە. ئێمە لەگەڵ ئەوەین، ئەوەی میللەتی سوریا بڕیاری لێدەدات، خۆیان مافی ئەوەیان هەیە بڕیار بدەن ئایندەیان چۆن دەبێ، بەڵام بۆ ئێمەیش زۆر گرنگە، ئێمەیش بزانین ئایندەی گەلی كورد لە سوریا چۆن دەبێ. تا ئێستا مەحروم بوون لە مافی هاووڵاتیبوون، مەحاڵە نە كوردی سوریا ئەمە قبوڵ بكات نە هیچ خاوەن ویژدانێك ئەمە قبوڵ بكات، ئەگەر هەر گۆڕانكارییەك بەسەر رەوشی سوریادا بێت كورد لە هەمان رەوشدا بمێنێتەوە، خۆیان بڕیاری خۆیان دەدەن، نە ئێمە ئەو مافەمان هەیە، نە كەسی تر ئەو مافەی هەیە تەدەخول لە ڕەوشی ئەوان بكات، تەنیا ئەوەیە ئێمە یارمەتیان دەدەین بۆ ئەوەی بە مافەكانی خۆیان بگەن، بە دیالۆگ بە لێكتێگەیشتن، ئێمە سەربەرزین لەوەی توانیمان تاڕادەیەكی زۆر كێشەی ناوخۆیان یارمەتیان بدەین و كێشی ناوخۆیان چارەسەركەن و ئامۆژگاری ئێمە بۆ ئەوان ئەوەیە كە بگەنە لێكگەیشتنێك بۆ ئایندەی خۆیان لەگەڵ میللەتی سوریا و لەگەڵ خەڵكی سوریا و لەگەڵ هێزەكانی سوریا.

ئێمە لەو بڕوایەداین لە ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست هەموو رەوشەكان بەرەو گۆڕانێكی گەورە دەچن، رۆژ، رۆژی گەلانە بۆ ئەوەی بڕیاری خۆیان بدەن، هەرچی گەلانی ئەم ناوچەیە بڕیاری لێبدەن، ئێمەیش بەشێكین لەوان و پشتیوانیان لێدەكەین.

لە كۆتاییدا جارێكی دیكە سوپاسی هەموو لایەكتان دەكەم و ئومێدەوارم شۆڕشی ئەیلوول هەمیشە لە یادی هەموو تاكێكی كورد بێ و لەیادی هەموو گەنجەكانی ئێمەدا بێت و خەڵكی ئێمە ئەوانەی شۆڕشی ئەیلوولیان نەدیووەو نەوەیەكی تازەن و پێگەیشتوون بزانن خەڵكانێك رەنجیان داوە و خوێنیاندا، هەموو شتێكیاندا لە پێناو ئەوەی كە ئەمڕۆ بۆ ئێمە دروست بكەن، بۆیە دەبێ قەدری خەباتی ئەوان بزانین.

من لێرەدا دەمەوێ بەراشكاوی بڵێم: لەمەودوا زۆر بەتوندی بەرامبەر هەر كەسێك لە ناوەوە یا لە دەرەوە دەوەستین كە بیەوێ ئەم مێژووە بشوێنێ یا سوكایەتی بە شۆڕشی ئەیلوول و بەخەباتی پێشمەرگە بكات.

ئیتر زۆر سوپاستان دەكەم

زۆر بەخێربێن